Permablitz Ön Çalışma

18 Mart Pazar günü, Permablitz bahçelerinden birisinin, ön çalışması vardı. Tam uygulamaya hazırlık. Çünkü bu büyüklükte bir bahçenin, bir günde bitmesi mümkün olmadığı gibi, bazı işlerin de havaya, mevsime göre daha önceye alınması gerekiyordu.

Fideler için, Nisan ayı uygun mesela, ama budama için çok geç! O yüzden ağaçlardan bazılarını budama, çalı bitkilerinin yerini değiştirme, havuzcuk için yer açma gibi işlemler için, toplanmamız gerekiyordu.

Cuma günkü kar yağışına inat, Pazar günü muhteşem güzel bir hava vardı. Bahçeye gidecek grup üyeleri, Anadolu yakasından buluşmaya başlayıp, Avrupa yakasının öbür ucuna dek, uzunca bir yolculuğa çıktılar. Arada, ben de dahil oldum. İlk keşif gezisinde bulunmadıkları için, bahçeyi görmeyenler, minik bir keşif yaptılar(1 aydır kardelenler açık kalmış, daha önceki yazıyı okuyanların haberi ola!). 

Nerelerde hangi uygulamaların yapılacağı tasarımcımız Deniz tarafından anlatıldı. Sonra minik ısınma hareketleri yapıldı. İş yükü sırasında, incinmeler olmasın diye, uzun süredir kullanmadığımız kaslar esnesin diye... 

Ardından gruplar bölüşülen işler için organize olup, çalışmaya başladı.

Bahçe setlerden oluşuyor. Meyilli bir arazide, büyük bir alan. Evin ön kısmında, coşmuş kartopu çalılarından, en kocamanı budandı ama ne budanmak, 3 kişi onunla uğraştı. Canavar olmuş mubarek, yerini öyle sevmiş ki, coşmuş da coşmuş. Yetmemiş bahçenin çeşitli yerlerinde yavrular da vermiş. Yavrular, hem çok yer kaplıyorlardı, hem de oralara başka bitkilerin ekilmesi istenildiği için, yer açılması lazımdı. En altta arıların beslenme bahçesi olarak planlanan kısma, çıkan yavrulardan üç tanesi götürüldü. Bu cümleyi pat diye kuruyorum ama, o yavrular kolay kolay yerlerinden çıkmadılar! Hele sedir ağacının altına yayılan bir tane vardı ki, 3 kişi resmen güreş tuttu onunla. Mito bey bütün enerjisini o kartopunu yerinden sökmeye harcadı desem yeridir. En sonunda bunun kökü anca kırılarak çıkacak diyen bahçe sahibi kolları sıvayıp girişince, olay bitti. Alkış sesleri eşliğinde!

Budanan dallar, dal öğütme makinesine gitti. Kompostta yeşil hammadde olmak üzere.

İki kişi, bahçe canlılarının minik havuzcuğu için yer açtılar. O bölgede bulunan, melisa, krizantem ve ada çayları yerlerinden çıkartıldı. Alt bahçelerden birisinde onlar için ayrılan yere taşındı.

Sıcak demli çay eşliğinde hem mola verildi, dinlenildi, hem de herkesin yaptığı, aldığı yiyeceklerle ortak sofra kuruldu. Güzelim havayı bırakıp da, içeri girmeyi istemedik hiç birimiz. Tahta set üzerine, malç için hazırladığımız kartonları serip, bir güzel piknik yaptık! Bu sırada hayallerimizden, Permablitz'in ilk nasıl başladığından, kimlerin aramıza ne zaman katıldığından, uygulamalardan bahsettik.

Günün en güzel gelişmelerinden birisi, Selen canavarının, vapurda tanışıp, bizlerden bahsederek aramıza kattığı Ellen idi. Selen'e canavar diyorum, çünkü canavar gibi çalışıyor. Şehirde tarım, bahçelerde yenebilen bitkiler diye diye gördüğü genç, yaşlı herkesi aşılıyor. İşte boş durmamış, vapurda bile Ellen'ı bulmuş!

Ellen, Amerika'dan okumak için İstanbul'a gelmiş. Selen'in anlattıklarından da etkilenip, çalışmaya katılmak istemiş. En güzeli, hiç bilmediği bir ülkede bizlere güvenmiş! Eğitimi ile de alakası yok yaptıklarımızın, o aslında ekonomi okuyor. Hepimizin, alması gereken bir ders yok mu bu durumda?

Moladan sonra, tam hız, gene işe koyulduk. Bu arada benim işim, yapılanları kayda almak ve ara ara koordinasyonu sağlamak idi. Tombik bir tip, elinde video kamera ve fotoğraf makinesi... Tam techizatlı kameraman Cevat Kelle gibi hissetmedim değil yani kendimi.

İkinci turda, birinci grup yerlerinden çıkartılan kartopu fideleri için, çukur kazdı ve dikti.

İkinci grup, melisa, krizantem ve ada çayları için minik çukurcuklar kazıp, onları yerleştirdi.

Üçüncü grup, kompost için malzemeleri biraraya getirirken, iki kişi de dalları öğüttü.

Herkes biraraya gelip, Deniz'den kompost yapımını dinledi. Bahçe sahibi, daha önceden zaten soğuk kompost yapmıştı. Ama bu sefer kısa zamanda hemen komposta ihtiyacımız olduğu için(sebze adalarında), bir başka yöntem,  Berkley yöntemi için malzemeler toplanarak kompostun temeli diyebileceğim hale getirildi. 

Nedir bu yöntem diyorsanız, kısaca detaylara buradan ve buradan bakabilirsiniz. Biz neler kattık komposta diye sorarsanız, daha önceden başlanan soğuk komposttan az bir kısım, şöminede yanan odunların külü, yanmış gübre, kartopunun makinede öğütülen dalları, kara kafes otları, mutfaktan çıkan sebze artıkları, bahçedeki kuru yapraklar... 4 gün bekleyecek oluşturduğumuz bir nevi pasta. Sonrasında bahçe sahibi başına gidip, sıcaklığını kontrol edecek. Uygunsa, içeriden dışarıya doğru yığını çevirecek. En içteki en dışa, en dıştaki, en içe gelecek şekilde. Bu çevrimler belli aralıklarla devam edecek ve 18.günün sonunda kompost yığınındaki kokunun güzelliğinden(nefis bir toprak kokusu bu!, bir miktar oluşan komposttan duyduk o kokuyu, o gün), elinize aldığınız kompostun parçalanma şeklinden işlemin tamam olup olmadığını anlıyorsunuz. Verdiğim kaynaklara tıklarsanız, detayını görürsünüz zaten. O yüzden uzun uzun anlatmayacağım. 

Neticede, sıcak kompost için biz temeli attık. Zor kısmı bitirdik. Pastayı fırına yerleştirdik sayın. Pişirmesi ev sahibinden olacak!

Kompost için anlatım ve çalışma bitince, örtü malçlama yapılacak alana geçtik. Orada öncelikli olarak, yerde biten otlar kesildi minik oraklar yardımıyla. Ardından biraz yanmış gübre, biraz da kül serpildi. Önce bir, iki kat olacak şekilde gazete, ardından da üzerlerine karton serildi. Gazete ve kartonlar katman katman sulandı. Uçmamaları için sabitlendi. Bir yandan uygulama devam ederken, diğer yandan Deniz, bilmeyenler için nelerin yapıldığını, niçin yapıldığını anlattı. Böylece sebze adalarının olduğu kısım da hazırlanmış oldu. Yan kısmında da ev sahibinin daha önceden ektiği baklalar, pazılar bize göz kırpıyordu. 

Komşu bahçenin çalışkan Karadenizli teyzesi, hasada hazır karalahanalarını toplarken, evin beyleri de ağaçları bordo bulamacı ile ilaçlıyordu. Bir ara eyvah ilaç diye panik olduysam da, baktık ki, zarar gelmeyecek miktarda yapıyorlar... Havada uçuşmuyor yaptıkları. Zaten Deniz ve ev sahibi daha fazla cümle kurmadan, beni etkisiz hale getirdiler...

İşte her nerede olursanız olun, en büyük sorunlardan birisi de ekip biçtiğiniz alanın yanında ilaçtan medet uman bir başkalarının olması!

Örtü malçlamanın da ardından, ufak ufak toparlanma zamanı gelmişti.

Set bahçeler arası inip çıkarken bu arkadaşı gördüm bir ara... Yılan yavrusuna benzettim. Ama sonradan ayakları da varmış gibi geldi. Kertenkele yavrusu mu, yılan yavrusu mu çözemeden, yaprakların arasından kayboldu gitti.

Bahçelerde böyle canlıların olması ve doğal hayatın bozulmaması zaten en büyük dileğimiz. O yüzden yaşasın yaşasın dedik durduk. Diğer yandan da eldivensiz çalışmamanın, dikkatli olmanın gereğini bir kez daha anlamış olduk.

İşte en dost canlılardan birisi daha. Uğur böcekleri de bahara merhaba demişler. Onların varlığı da müthiş güzel. Bahçenin çok güzel olacağının işaretçileri bizim için.

Nihayetinde, planlanan işlerin hemen hemen hepsinin tamamlanması ile günü bitirdik. Sonrasinda minik bir kutlama yaptık ve huzurlu, mutlu bir şekilde evlerimize doğru yola çıktık.

Aman nazar değmesin, bu seferki ekibimiz SÜPER!

O kadar uyumlu çalıştık, o kadar güzel şeyler paylaştık ki, ben kelimelerle ifade etmekte zorlanıyorum. Anlatılmaz, yaşanır diyorum.

Not: Katılanların iznini almayı unuttuğum için uygulamalarla ilgili fotoğrafları değil de, bahçenin vahşi güzelliğini sizinle paylaştım.